Precies een jaar geleden ging Kerngezond Terneuzen van start. Een samenwerking op lokaal niveau tussen het medische en het sociale domein, om ervoor te zorgen dat voor de inwoner de juiste zorg op de juiste plek is, en blijft. Ondanks de dreiging van personeelstekorten en de toenemende vergrijzing. Een stuurgroep zorgt voor de (inhoudelijke) aansturing en de resultaten. In het eerste jaar wilde de stuurgroep in Terneuzen vooral een stevige basis leggen. “En dat is gelukt”, aldus Rino Wisse, manager korterdurende GGZ bij Emergis.
De stuurgroep van Kerngezond Terneuzen bestaat uit 5 leden: Rino Wisse, manager korterdurende geestelijke gezondheidszorg (GGZ) bij Emergis; Yuri Samandar, huisarts bij huisartsencentrum Axel; Ingrid Groeneveld, programmamanager 1e en 2e lijn ZorgSaam; Katinka Vriends, beleidsmedewerker bij de gemeente en Corinne de Feijter, adjunct directeur aan-z. Zij worden ondersteund door zorgverzekeraar CZ, een kwartiermaker en de programmamanager van Kerngezond. De stuurgroep onderhoudt ook de relaties met de deelnemende partijen*).
Een stevig fundament
“Gedurende het eerste jaar hebben we ons ontwikkeld als team en hebben we de juiste focus gekregen”, reflecteert Rino Wisse. “We kunnen nu effectief werken aan urgente vraagstukken. We zijn een stuurgroep met drive en we stimuleren elkaar, dat is mooi.”
“Er ligt nu een stevig fundament, want we hebben veel tijd geïnvesteerd in de kennismaking”, zegt Corinne de Feijter. “Voor aan-z is het belangrijkste dat het besef er is, dat de hulpvragen die er zijn bij de huisarts, niet 1 op 1 naar het welzijnswerk kunnen worden doorgeschoven. We willen het anders, maar die andere manier moeten we samen bouwen. Hiervoor zie ik grote bereidheid bij alle partijen. De samenwerking vind ik heel sterk, maar dat we samen de verantwoordelijkheid nemen, vind ik nog veel sterker.”
Ingrid Groeneveld prijst vooral de goede verhoudingen: “We zijn heel goed van start gegaan. Er is veel voorwerk, maar er komt dan ook al veel van de grond. Dat hangt samen met de goede chemie die er is. De positieve vibe genereert ook ideeën.”
Van links naar rechts: Katinka Vriends, Ingrid Groeneveld, Isabelle Marchand (kwartiermaker), Karen Achterberg (kwartiermaker), Rino Wisse en Yuri Samandar. Niet op de foto Corinne de Feijter.
Meer zicht op elkaars krachten en uitdagingen
“Met Emergis zat ik al met regelmaat in overleg en in werkgroepen”, zegt huisarts Yuri Samandar. “Maar met aan-z is echt een andere samenwerking ontstaan. Corinne heeft laten zien wat aan-z allemaal doet. En het is bizar hoeveel programma’s ze hebben, waar goed over nagedacht is. Op bepaalde dingen lopen ze al ver vooruit. Dat had ik eerder moeten weten.”
“Dat geldt ook voor ons, reageert de Feijter. “Wij hebben bijvoorbeeld ontdekt dat de praktijk van Yuri heel vooruitstrevend wil zijn in digitalisering. Dat was een eyeopener, omdat wij daar ook mee bezig zijn. We maken nu hierin al flinke stappen. De samenwerking met de huisartsen heeft een vlucht genomen.”
Ook bij Emergis is het contact met aan-z intensiever geworden. Wisse: “Door onze verkennende gesprekken is laagdrempelig meedenken voor ons allemaal vanzelfsprekender geworden.” Samandar: “Kerngezond is echt een katalysator geweest om gebruik te maken van elkaars krachten.”
De wijkbeelden: inzicht en bevestiging
De stuurgroep bestudeerde wijkbeelden en neemt dit mee in de keuzes die worden gemaakt. Wijkbeelden zijn het vertrekpunt van Kerngezond in alle deelnemende gemeenten. Het geeft inzicht in de huidige en toekomstige samenstelling en de gezondheid van de inwoners. Ook geeft het inzicht in de pijnpunten.
Groeneveld: “De wijkbeelden waren geen verrassing voor mij. Het geeft inzicht. En dat wat je kunt aanpakken hangt af van de mogelijkheden die de organisaties te bieden hebben.” “Het maakt een aantal dingen concreter”, vindt Wisse. “Zo zie ik in de wijkbeelden dat de mentale problematiek groot is in de Kanaalzone. Dat zie ik wel terug in de uren van mijn behandelaren.”
Samandar: “Het is shockerend om de cijfers te zien over eenzaamheid en gedachten aan de dood onder de jeugd. We zien deze jongeren wel, maar dan maar een paar jaar. Die groep moeten we niet vergeten. Dat betekent voor ons inzetten op eerder signaleren binnen het gezin en sneller ingrijpen. En de jeugd meer activiteiten bieden.”
“Ik vind het interessant om de knelpunten in de zorg naast de knelpunten te leggen van de gezondheidstoestand en de zorgvraag van de inwoners. Daar moeten we aandacht voor blijven houden. Wat zeggen de cijfers en klopt dat met de praktijk?”, aldus beleidsmedewerker Katinka Vriends.
Urgenties aanpakken
Kerngezond Terneuzen heeft de taak om zeker 5 ‘gezondheidsthema’s’ per jaar op te pakken. “Er is een soort prestatiedruk, maar daar worden we niet zenuwachtig van”, zegt Vriends. “We moeten vooral blijven aanpakken en ons afvragen: ‘Waar heeft de zorg behoefte aan? En waar heeft welzijnswerk behoefte aan?’”
Iedereen heeft iets ingebracht en inmiddels zijn zes urgente thema’s opgepakt. “Bij ons, de gemeente, is het thema Jeugd en Gezin belangrijk. En de ontwikkeling van een zorgpad voor palliatieve zorg, is vooral iets van het ziekenhuis, de thuiszorg en de huisartsen”, aldus Vriends.
Verder in 2026
“Ik hou van veranderingen. Ik ben van het snelle handelen, maar ik weet ook dat ik geduld moet hebben”, zegt Samandar. “Wanneer je te grote stappen zet verlies je mensen.”
De druk op de gemeente gaat volgens hem wel toenemen. “Die zullen meer casussen gaan krijgen. Maar mensen komen dan wel precies bij de juiste persoon. Qua tijd zal ik het niet gaan merken, dat gat vult zich wel weer op. De patiënt die mij zou móeten zien, ziet mij dan ook.” De veranderingen hebben gevolgen voor de patiënt: “Het inlichten van onze inwoners dat gaat veel vergen. Mensen zijn al heel lang iets gewend en als wij dan ineens dingen anders gaan is dat niet voor iedereen even makkelijk.”
Vriends: “We houden kernbijeenkomsten met betrokkenen uit hetzelfde werkgebied. Hier kunnen we sparren, zeggen wat we vinden en op de hoogte blijven van de ontwikkelingen. In een app-groep delen we nieuws en stappen die zijn gezet. Het netwerk is van belang om onze eigen doelen voor het sociale domein te bereiken. Ik bewaak of dat wat we doen ook van toegevoegde waarde is voor onze inwoners. En ik faciliteer waar kan.”
“Nu gaan de pilots -echt nieuwe dingen- starten”, zegt Corinne. “Het Verkennend gesprek, Welzijn op Recept, het benutten van de kracht van digitalisering bijvoorbeeld. De projecteigenaren houden ons op de hoogte. Vaak is het iemand uit de stuurgroep, dus de lijnen zijn ook hiervoor kort om te kunnen doorvragen hoe het ervoor staat. Dankzij onze kwartiermaker en Yuri als voorzitter wordt alles gevoed en aangejaagd. ”
Grenzen vervagen, uniforme zorg
De gemeente Hulst en de gemeente Sluis zijn ook verbonden aan Kerngezond. En dat heeft grenzen vervaagd.
Groeneveld: “We zouden eigenlijk één stuurgroep moeten hebben voor heel Zeeuws-Vlaanderen. Maar dat is ook lastig, want niet elk thema is even interessant voor elke regio. En elke gemeente heeft een andere inrichting voor het sociaal domein. De huisartsen van oost, midden en west zijn ook geclusterd qua samenwerking. Dat maakt het lastiger. Maar feitelijk is elk thema voor de hele regio interessant. Regionale projecten zijn wel beter om er binding mee te houden.”
Wisse: “Ik pleit ook voor een werkwijze en niet voor drie. Je moet meer Zeeuws-Vlaams doen. We werken immers aan een vraagstuk van de regio. Daar is moed voor nodig, om over de eigen grenzen heen te stappen en te accepteren dat we concessies moeten doen. En meer kan en moet digitaal. We mogen onze lokale eigenheden hebben, maar ik zeg dat we met de stuurgroepen onze ontwikkelkracht op termijn moeten bundelen.”
Concrete resultaten
Door wat is opgebouwd in 2025 is de stuurgroep erg gemotiveerd het nieuwe jaar ingegaan. Ondertussen vragen betrokkenen en inwoners wel steeds vaker of er ook al concrete resultaten te zien zijn. Zijn de kleine stapjes wel reëel en wenselijk gezien de noodzaak tot veranderingen? Groeneveld: Ik draai het altijd om: stel dat je het niet had, wat was er dan tot stand gekomen?
*) Participanten
Kerngezond Terneuzen
aan-z – Apotheek Axel – BENU Apotheek Epicurus – BENU Apotheek Zuidpolder – Buurtzorg Terneuzen – Zorgverzekeraar CZ – Emergis – Gemeente Terneuzen – GGD Zeeland – Huisartsencentrum Axel – Dokterspost Hoek – Huisartsenpraktijk Oostelijk Bolwerk – Huisartsenpraktijk Philippine – Huisartsenpraktijk Triniteit – Mentaal Beter – SVRZ – Zeeuwse Gronden – ZorgSaam Zorggroep
Ben jij werkzaam in het medisch- of sociaal domein en zie jij toekomst in Kerngezond? Ga dan in gesprek met andere Kerngezond-professionals in jouw gemeente. Is jouw werkgebied nog geen Kerngezond-gemeente?